Definitie
Anastomose is de verbinding van twee dingen die normaal uiteenlopen. In de geneeskunde verwijst een anastomose meestal naar een verband tussen bloedvaten of tussen twee lussen van de darm.
Een anastomose kan van nature in het lichaam voorkomen, of het kan operatief worden gecreëerd.
Natuurlijke anastomose
Natuurlijk voorkomende anastomose verwijst naar hoe structuren biologisch in het lichaam zijn verbonden. Veel aderen en slagaders zijn bijvoorbeeld met elkaar verbonden. Dit helpt ons bij het efficiënt transporteren van bloed en voedingsstoffen door het hele lichaam.
Chirurgische anastomose
Een chirurgische anastomose is een kunstmatige verbinding gemaakt door een chirurg. Het kan worden gedaan wanneer een ader, ader of een deel van de darm is geblokkeerd. Het kan ook worden gedaan voor een tumor in een deel van de darm. Een chirurg zal het gedeelte verwijderen dat geblokkeerd is in een procedure die resectie wordt genoemd. De twee resterende delen worden dan anastomosed, of samengevoegd en genaaid of geniet.
In het geval van bloedvaten wordt het geblokkeerde deel vaak niet verwijderd. In plaats daarvan wordt het omzeild door een natuurlijke of kunstmatige leiding. Een voorbeeld van een natuurlijk kanaal zou de saphena kunnen zijn om geblokkeerde slagaders in het hart te overbruggen. Een voorbeeld van een kunstmatige leiding is het gebruik van een Dacron-buis om bloedvaten in het been te passeren. In deze gevallen verwijst anastomose naar het samen hechten van de twee structuren.
Veel mensen met gastro-intestinale stoornissen, zoals de ziekte van Crohn of colorectale kanker, hebben mogelijk een chirurgische anastomose nodig om complicaties van hun aandoeningen te behandelen.
Wat is een ileocolische anastomose?
Een ileocolische of ileocolonische anastomose is het samenvoegen van het uiteinde van het ileum, of de dunne darm, met het eerste deel van de dikke darm, de dikke darm genaamd. Het wordt meestal uitgevoerd na een darmresectie bij mensen met de ziekte van Crohn. Dit komt omdat de ziekte vaak de dunne darm en het eerste deel van de dikke darm treft.
Waarom het gedaan is
Een ileocolische anastomose wordt meestal gedaan om weer bij de darmen te komen na een darmresectie. Een darmresectie is de verwijdering van een beschadigd deel van de darm. Mensen met de volgende aandoeningen hebben mogelijk een darmresectie nodig:
- darmkanker
- ziekte van Crohn
- colitis ulcerosa
- regionale enteritis
- intestinaal abces
- Meckel's diverticulum, een abnormale sac of intestine aanwezig bij de geboorte
- ernstige darmzweren
- verstopping in de darmen
- precancereuze poliepen
- trauma, zoals een schotwond
Hoe is het gedaan?
In de meeste gevallen kan anastomose worden uitgevoerd met laparoscopie. Laparoscopie betekent dat de operatie wordt uitgevoerd door een kleine incisie met behulp van een klein instrument dat een laparoscoop wordt genoemd. Een laparoscoop is een lange, dunne buis met een camera en licht aan het einde ervan. Het helpt artsen om in je lichaam te kijken terwijl ze een operatie uitvoeren.
Er zijn verschillende technieken die door chirurgen worden gebruikt om een ileocolische anastomose uit te voeren:
- End-to-end (EEA). Deze techniek verbindt de twee open uiteinden van de darmen met elkaar.
- Side-to-side (SSA). Deze techniek verbindt de zijkanten van elk deel van de darm met elkaar in plaats van de twee uiteinden. De uiteinden worden geniet of genaaid gesloten. SSA-anastomosen lopen minder risico op complicaties in de toekomst.
- End-to-side (ESA). Deze techniek verbindt het uiteinde van de darm dat kleiner is aan de zijkant van de grotere.
De techniek die een chirurg kiest, kan afhankelijk zijn van het verschil in diameter van elk deel van de darm dat moet worden samengevoegd.
Nietjes versus hechtingen
Chirurgen kunnen ervoor kiezen om de twee delen van de darm samen te voegen met behulp van naaien (hechtingen) of nietjes. Met de hand naaien is al meer dan 100 jaar met succes toegepast. Het gebruik van nietjes kost echter minder tijd. Nieuwere chirurgen vinden het ook gemakkelijker om te leren.
Een EEA kan alleen worden gedaan met hechtingen. Een SSA wordt meestal gedaan met nietjes.
Wat zijn de risico's?
Zoals bij elke operatie, draagt anastomose een aantal risico's. Waaronder:
- bloedproppen
- bloeden
- littekens
- verstopping
- strictuur of abnormale vernauwing
- schade aan omliggende gebouwen
- infecties, die kunnen leiden tot sepsis
- lekken van de anastomose, of lekken waar de darm opnieuw wordt verbonden
Andere soorten darmanastomosen
Andere soorten darmanastomosen kunnen worden uitgevoerd tijdens de volgende medische procedures:
Maag-bypass-operatie
Een maag-bypass-operatie is een vorm van bariatrische chirurgie die meestal wordt uitgevoerd om iemand te helpen af te vallen.
Twee anastomosen worden gedaan tijdens een maagomleidingschirurgie. Eerst wordt de bovenkant van de maag in een kleine maagzak veranderd. Een deel van de dunne darm wordt gesneden en vervolgens verbonden met deze nieuwe maagzak. Dit is de eerste anastomose. Het andere uiteinde van de dunne darm wordt vervolgens opnieuw verbonden met de dunne darm. Dit is de tweede anastomose.
Verwijdering van een tumor
Een voorbeeld zou zijn voor een pancreastumor. Zodra de tumor is verwijderd, moeten de organen opnieuw worden samengevoegd. Dit kan de galwegen, pancreas, galblaas en een deel van de maag zijn.
Anastomose vs. colostomie
Na een darmresectie moet een arts de twee open uiteinden van de darm adresseren. Ze kunnen een colostoma of anastomose aanraden. Het hangt er vanaf hoeveel van de darm is verwijderd. Hier de verschillen tussen de twee:
- Bij anastomose zal de chirurg de twee uiteinden van de darm opnieuw verbinden met hechtingen of nietjes.
- Bij colostomie zal de chirurg één uiteinde van de darm door een opening in de buikwand verplaatsen en verbinden met een zak of buidel. Dit wordt gedaan zodat ontlasting die normaal door de darm naar het rectum zou bewegen in plaats daarvan door de opening in de buik in de buidel passeert. De zak moet handmatig worden geleegd.
Een colostoma wordt vaak alleen als een kortetermijnoplossing gebruikt. Hiermee kunnen andere delen van uw darm rusten terwijl u herstelt van een andere operatie. Zodra je bent hersteld, wordt een anastomose gedaan om de twee uiteinden van de darm weer vast te maken. Soms is er niet genoeg gezonde darm over om een anastomose te doen. In dit geval is een colostoma een permanente oplossing.
Vasculaire en circulatoire anastomosen
Vasculaire en circulatoire anastomosen komen van nature in het lichaam voor. Uw lichaam kan bijvoorbeeld een nieuwe route creëren om het bloed te laten stromen als een route wordt geblokkeerd. Natuurlijk voorkomende circulatoire anastomosen zijn ook belangrijk voor het reguleren van de lichaamstemperatuur.
Vasculaire anastomose kan ook operatief worden uitgevoerd. Het wordt vaak gebruikt om gewonde of beschadigde slagaders en aderen te repareren. Voorwaarden en procedures die mogelijk vasculaire anastomose vereisen, zijn onder andere:
- schade aan een slagader als gevolg van een verwonding, zoals een schotwond
- coronaire bypassoperatie om een verstopping van een ader te behandelen die het hart van atherosclerose voorziet
- vaste orgaantransplantatie om het nieuwe orgaan met de bloedtoevoer te verbinden
- hemodialyse
Tijdens een coronaire bypass-operatie zal een chirurg bijvoorbeeld bloedvaten gebruiken die uit een ander deel van uw lichaam zijn genomen om een beschadigde of geblokkeerde slagader te herstellen. Uw chirurg zal een gezond bloedvat uit uw borstwand of -been verwijderen. Eén uiteinde van het bloedvat is verbonden boven de blokkade en het andere uiteinde eronder.
In tegenstelling tot de darmen en de maag worden vasculaire anastomosen altijd door de chirurg genaaid en nooit geniet.
Een lek herkennen en behandelen
Een lekkende anastomose is een zeldzame maar ernstige complicatie van anastomose. Zoals de naam doet vermoeden, treedt er een lekkende anastomose op wanneer de nieuw gecreëerde verbinding niet lukt en begint te lekken.
Geschat wordt dat het in ongeveer 3 tot 6 procent van de colorectale anastomosen voorkomt, volgens een recensie uit 2009. In een studie uit 2014 van 379 patiënten die ileocolische anastomose ondergingen, ondervond slechts 1,1 procent van hen lekkage als een complicatie van de procedure.
De tekenen van een lekkende anastomose na anastomose kunnen zijn:
- koorts
- buikpijn
- lage urineproductie
- ileus, of een gebrek aan beweging in de darm
- diarree
- hoger dan normaal aantal witte bloedcellen
- buikvliesontsteking
Het risico van lekkage is groter bij obese mensen of steroïden. Roken en overmatig drinken kunnen ook het risico op lekkage van anastomose verhogen.
Behandeling van lekkende anastomose
Als het lek klein is, kan het worden beheerd met antibiotica of een afvoer door de buikwand totdat de darmen genezen. Als het lek groter is, is nog een operatie nodig.
In sommige gevallen is een colostoma vereist, evenals een wash-out in de onderbuik. Tijdens een wash-out wordt een zoutwateroplossing gebruikt om de peritoneale holte te spoelen, inclusief de darmen, maag en lever.
Anastomose lek heeft een sterftecijfer van maximaal 39 procent, volgens een recensie uit 2006. Hoe vroeger het wordt gediagnosticeerd, hoe beter de uitkomst.
Wat zijn de vooruitzichten?
Ileocolische anastomose wordt als een veilige en effectieve procedure beschouwd. Zoals bij elke operatie, zijn er echter risico's. Deze omvatten lekken van infecties en anastomose.
De meeste mensen met een darmresectie met anastomose herstellen volledig. Sommige mensen hebben nog steeds medische zorg nodig als ze een chronische darmaandoening hebben, zoals de ziekte van Crohn. Een anastomose zal de aandoening niet genezen. De moderne vooruitgang in chirurgische technieken heeft de resultaten en de hersteltijd aanzienlijk verbeterd.
