Is centrilobulair emfyseem hetzelfde als centriacinair emfyseem?
Centrilobulair emfyseem, of centriacinair emfyseem, is een langdurige, progressieve longziekte. Het wordt beschouwd als een vorm van chronische obstructieve longziekte (COPD).
Centrilobulair emfyseem beïnvloedt voornamelijk de bovenste lobben van de longen. Het wordt gekenmerkt door schade aan uw ademhalingswegen. Bekend als bronchiolen, zorgen deze doorgangen voor luchtstroom van uw mond en neus naar uw longen.
De schade begint meestal in het midden van je longen en verspreidt zich geleidelijk naar buiten.
De aandoening is meestal van invloed op mensen die roken of sigaretten roken. Mensen die de pneumoconiose van kolenwerkers hebben gehad, lopen ook risico.
Wat zijn de symptomen van centrilobulair emfyseem?
Symptomen van centrilobulair emfyseem omvatten:
- piepende ademhaling
- beklemming op de borst
- kortademigheid tijdens het uitvoeren van dagelijkse taken (kortademigheid)
- chronische hoest
- het produceren van overtollig slijm, ook sputum of slijm genoemd
- vermoeidheid
- blauwheid van lippen en vingernagelbedden
Deze symptomen kunnen verergeren naarmate de aandoening vordert. De longfunctie daalt van meer dan 80 procent in stadium 1 van het centrale lymfeklieremfyseem tot minder dan 30 procent in de gevorderde stadia van de ziekte. Centrilobulair emfyseem gaat vaak gepaard met chronische bronchitis.
Meer informatie: Inzicht chronische bronchitis "
Wat veroorzaakt centrilobulair emfyseem?
Roken is de belangrijkste oorzaak van centrilobulair emfyseem. Roken van sigaretten veroorzaakt 85 tot 90 procent van alle COPD-gevallen.
De giftige chemicaliën die vrijkomen bij sigaretten:
- irriteren en verzwakken de longen
- vernauw je ademwegen
- vernietig de luchtzakken (alveoli) van de longen
- ontsteking veroorzaken
Deze effecten kunnen ook optreden als u vaak giftige dampen inademt, zoals houtskoolstof. Dit is waarom centrilobulair emfyseem te zien is bij CWP.
Ernstige blootstelling aan vervuiling en passief roken kan ook leiden tot centrilobulair emfyseem.
Risicofactoren voor centrilobulair emfyseem
De risicofactoren voor centrilobulair emfyseem nemen toe met de leeftijd. Deze factoren omvatten:
Roken: Sigarettenrookers lopen het grootste risico op centrilobulair emfyseem. Mensen die pijpen en sigaren roken, kunnen echter ook de aandoening ontwikkelen. Uw risico op het ontwikkelen van de ziekte hangt af van hoe lang en hoeveel tabak u rookt.
Werkgerelateerde blootstelling aan dampen of stof: Mijnwerkers kunnen centrilobulair emfyseem ontwikkelen vanwege het houtskoolstof dat ze inademen. Dit geldt ook voor werknemers die dampen inhaleren uit graan, katoen of hout. Deze vorm van blootstelling in combinatie met roken is een aanvulling op uw kans op het ontwikkelen van de ziekte.
Contact met passief roken of luchtvervuiling: Constante blootstelling aan passief roken van sigaretten, sigaren of pijpen kan uw risico op centrilobulair emfyseem vergroten. Regelmatige blootstelling aan luchtverontreinigende stoffen, waaronder het verwarmen van brandstofgassen of uitlaatgassen, kan ook de oorzaak zijn.
Mensen die centrilobulair emfyseem ontwikkelen lopen een hoger risico op:
Klaplong: Dit staat ook bekend als pneumothorax. Een ingeklapte long is een zeldzame, maar ernstige aandoening die levensbedreigend kan zijn voor mensen in gevorderde stadia van emfyseem.
Grote gaten in de longen: Gaten in de longen, bekend als bullae, kunnen zo groot worden als de helft van de long. Giant bullae kan de beschikbare ruimte voor longuitbreiding verminderen en het risico vergroten dat uw longen in elkaar klapt.
Hart problemen: Druk in de slagaders die de longen en het hart verbinden, wordt opgebouwd wanneer emfyseem aanwezig is. Hierdoor kan het hart opzwellen en verslechteren.
Hoe wordt het diagnosecentrum van het centrale zenuwstelsel gediagnosticeerd?
Uw arts zal centrilobulair emfyseem diagnosticeren door uw rook- en werkhistorie te evalueren en bepaalde tests uit te voeren.
In beeld brengen
Uw arts kan een thoraxfoto bestellen om te kijken of uw longen zijn vergroot of dat u andere lichamelijke klachten heeft opgelopen. Een CT-scan kan ook fysieke veranderingen identificeren, zoals vergrote slagaders, die geassocieerd zijn met COPD.
Zuurstof niveaus
Om zuurstofniveaus in uw bloed te meten, kan uw arts een niet-invasieve pulsoximetrietest uitvoeren. Om dit te doen, zullen ze een clipachtig apparaat plaatsen dat een sonde op je vinger of oorlel wordt genoemd. De sonde gebruikt licht om te bepalen hoeveel zuurstof er in uw bloed aanwezig is.
In sommige gevallen kan een arteriële bloedgas (ABG) test nodig zijn. Een AGB vereist een klein bloedmonster. Dit bloed kan worden afgenomen van een slagader in uw pols, arm of lies.
Longfunctie
Longfunctietests worden ook wel longfunctietesten genoemd. Deze tests helpen bepalen hoe goed uw longen werken. Er zijn twee methoden om dit te doen: spirometrie en plethysmografie.
In spirometrie gebruikt uw arts een spirometer, een klein apparaat bevestigd aan een mondstuk. Dit meet hoeveel lucht u uit uw longen kunt duwen en hoe snel u het eruit kunt duwen.
Bij plethysmografie laat uw arts u zitten of staan in een luchtdichte doos die lijkt op een telefooncel. Dit hokje wordt een plethysmograaf genoemd. Eenmaal binnen adem je in een mondstuk. Dit kan uw arts laten zien hoeveel lucht er in uw longen zit.
Centrilobulaire emfyseembehandeling
Uw behandeling zal afhangen van de ernst van uw symptomen en hoe goed uw longen functioneren.
Hoewel er geen remedie is voor centrilobulair emfyseem, zijn er behandelingen die kunnen helpen uw symptomen te beheersen, complicaties te voorkomen en de progressie van de ziekte te vertragen.
Beta-agonisten
De behandeling omvat vaak geïnhaleerde bèta-agonisten. Dit medicijn kan enkele symptomen verlichten en helpen om beter te ademen.
De meest voorkomende kortwerkende bèta-agonist is een albuterol-inhalator, die zorgt voor een snelle verlichting van astmasymptomen.
Langwerkende bèta-agonisten omvatten salmeterol (Serevent) en formoterol (Foradil). Dit zijn vaak de belangrijkste ingrediënten in inhalatoren die worden gebruikt om astma en COPD te voorkomen en te behandelen.
anticholinergica
Geïnhaleerde anticholinergica zijn een ander type behandeling. Dit medicijn blokkeert acetylcholine, een neurotransmitter die de samentrekking van skeletspieren veroorzaakt en het endocriene systeem reguleert.
Kortwerkende anticholinergica omvatten ipratropium.
Formoterol is een langwerkende bèta-2-agonist (LABA). Het wordt meestal gepaard met een inhalatiecorticosteroïde. Het is geen goed idee om een LABA te gebruiken als enige therapie voor astma of COPD.
Ipratropium is een kortwerkend anticholinergicum dat vaak gepaard gaat met albuterol. Albuterol is een kortwerkende bèta-2-agonist.
Lang werkende anticholinergica, zoals tiotropium (Spiriva), komen steeds vaker voor als behandelingsopties.
Andere behandelingsopties
Roflumilast (Daliresp), een langwerkende fosfodiësterase-4 (PDE4) -remmer, is nieuwer op de markt. Er is aangetoond dat het helpt bij het verminderen van opflakkeringen en ontstekingen in de longen. Het is echter niet bewezen dat de medicatie de longfunctie verbetert.
Extra behandelingsopties zijn onder meer:
- zuurstoftherapie om te helpen bij moeizame ademhaling
- griepvaccin en longontsteking geschoten om infecties te voorkomen
- antibiotica om luchtweginfecties te bestrijden
- eiwittherapie om de progressie van longschade te vertragen
- operatie of een longtransplantatie
Geïnhaleerde steroïden zijn ook een optie. Geïnhaleerde steroïden kunnen in de loop van de tijd tot bepaalde bijwerkingen leiden. Deze kunnen zijn:
- hoge bloeddruk in het oog (oculaire hypertensie)
- cataract
- suikerziekte
- verzwakte botten
Praat met uw arts over de specifieke behandelingsopties die voor u beschikbaar zijn. Uw arts kan u helpen de mogelijke risico's en voordelen van elke behandeling te begrijpen.
Meer informatie: emfyseembehandelingen begrijpen "
vooruitzicht
Hoewel er geen remedie is voor centrilobulair emfyseem, zijn er veel behandelingsopties die u kunnen helpen uw symptomen te beheersen.
De levensverwachting kan korter worden naarmate de conditie vordert. Het is belangrijk om meteen een behandelingsregime te starten om de progressie van de ziekte te vertragen.
Als u rookt, kan stoppen met roken helpen uw symptomen te verminderen en het risico op verdere schade te verminderen. Het is ook cruciaal om uw blootstelling aan andere schadelijke chemicaliën te verminderen.
Kan centrilobulair emfyseem worden voorkomen?
Centrilobulair emfyseem is absoluut te voorkomen. De aandoening wordt meestal veroorzaakt door externe factoren die u vaak onder controle hebt. Bijvoorbeeld, door roken te vermijden of te stoppen, wordt het risico op het ontwikkelen van deze aandoening sterk verminderd.
Probeer je blootstelling aan stof of dampen te beperken. Als u op het werk wordt blootgesteld aan deze vervuilende stoffen, praat dan met uw werkgever over het dragen van een beschermend masker voor uw mond.
Blijf lezen: COPD versus emfyseem: is er een verschil? "
