Wat is het veneuze systeem?
Aders zijn een soort bloedvat die gedeoxygeneerd bloed uit je organen terugvoeren naar je hart. Deze zijn anders dan uw bloedvaten, die zuurstofrijk bloed van uw hart naar de rest van uw lichaam brengen.
Gedeoxygeneerd bloed dat in je aderen stroomt, wordt verzameld in kleine bloedvaten, de haarvaten. Haarvaten zijn de kleinste bloedvaten in uw lichaam. Zuurstof gaat door de wanden van je haarvaten naar je weefsels. Koolstofdioxide kan ook in uw haarvaten uit het weefsel terechtkomen voordat het in uw aderen terechtkomt.
Het veneuze systeem verwijst naar het netwerk van aders dat werkt om gedeoxygeneerd bloed terug naar uw hart te brengen.
Vein structuur
De wanden van je aderen bestaan uit drie verschillende lagen:
- Tunica externa. Dit is de buitenste laag van de aderwand en het is ook de dikste. Het bestaat meestal uit bindweefsel. De tunica externa bevat ook kleine bloedvaten, vasa vasorum genaamd, die bloed aan de wanden van je aderen toedienen.
- Tunica-media. De tunica-media is de middelste laag. Het is dun en bevat een grote hoeveelheid collageen. Collageen is een van de belangrijkste componenten van bindweefsel.
- Tunica intima. Dit is de binnenste laag. Het is een enkele laag endotheelcellen en een deel van het bindweefsel. Deze laag bevat soms eenrichtingskleppen, vooral in de aderen van uw armen en benen. Deze kleppen voorkomen dat bloed naar achteren stroomt.
Soorten aders
Aders worden vaak gecategoriseerd op basis van hun locatie en eventuele unieke kenmerken of functies.
Pulmonale en systemische aders
Je lichaam circuleert bloed op twee verschillende sporen, het systeemcircuit en het pulmonaire circuit. Aders zijn gebaseerd op het circuit waarin ze zich bevinden:
- Pulmonaire aderen. Het longcircuit voert zuurstofarm bloed van je hart naar je longen. Zodra uw longen het bloed zuurstof geven, brengt het pulmonaire circuit het terug naar uw hart. Er zijn vier longaderen. Ze zijn uniek omdat ze zuurstofrijk bloed dragen. Alle andere aderen hebben alleen gedeoxygeneerd bloed.
- Systemische aders. Het systeemcircuit vervoert gedeoxygeneerd bloed van de rest van het lichaam naar uw hart, waar het vervolgens het longcircuit voor zuurstof binnengaat. De meeste aders zijn systemische aderen.
Diepe aders en oppervlakkige aderen
Systemische aders worden verder ingedeeld als zijnde ofwel:
- Diepe aderen. Deze komen voor in spieren of botten. De tunica intima van een diepe ader heeft meestal een eenrichtingsklep om te voorkomen dat bloed naar achteren stroomt. Nabijgelegen spieren verdichten ook de diepe ader om het bloed vooruit te houden.
- Oppervlakkige aderen. Deze bevinden zich in de vetlaag onder je huid. De tunica intima van een oppervlakkige ader kan ook een eenrichtingsklep hebben. Echter, zonder een nabijgelegen spier voor compressie, hebben ze de neiging om bloed langzamer te bewegen dan diepe aders.
- Aders verbinden. Bloed van oppervlakkige aderen wordt vaak in de diepe aderen geleid via korte aderen, verbindingsaderen genoemd. Kleppen in deze aderen laten bloed van de oppervlakkige aderen naar je diepe aderen stromen, maar niet de andere kant op.
Veneus systeemdiagram
Gebruik dit interactieve 3D-diagram om het veneuze systeem te verkennen.
Welke omstandigheden beïnvloeden het veneuze systeem?
Veel aandoeningen kunnen uw veneuze systeem beïnvloeden. Enkele van de meest voorkomende zijn:
- Diepe veneuze trombose (DVT). Een bloedstolsel vormt zich in een diepe ader, meestal in uw been. Dit stolsel kan mogelijk naar uw longen reizen, waardoor longembolie ontstaat.
- Oppervlakkige tromboflebitis. Een ontstoken oppervlakkige ader, meestal in uw been, ontwikkelt een bloedstolsel. Hoewel het stolsel af en toe naar een diepe ader kan reizen en DVT veroorzaakt, is tromboflebitis over het algemeen minder ernstig dan DVT.
- Spataderen. Oppervlakkige aderen nabij het oppervlak van de huid zwellen zichtbaar op. Dit gebeurt wanneer eenrichtingskleppen afbreken of de aderwanden verzwakken, waardoor het bloed naar achteren kan stromen.
- Chronische veneuze insufficiëntie. Bloed verzamelt zich in de oppervlakkige en diepe aderen van uw benen als gevolg van onjuist functioneren van eenrichtingskleppen. Hoewel vergelijkbaar met spataderen, veroorzaakt chronische veneuze insufficiëntie meestal meer symptomen, waaronder in sommige gevallen grove huidtextuur en zweren.
Wat zijn de symptomen van een veneuze aandoening?
Hoewel de symptomen van een veneuze aandoening sterk kunnen verschillen, zijn enkele veel voorkomende:
- ontsteking of zwelling
- tederheid of pijn
- aderen die warm aanvoelen
- een branderig of jeukend gevoel
Deze symptomen komen vooral veel voor in uw benen. Als u een van deze bijwerkingen opmerkt en ze na een paar dagen niet verbeteren, maak dan een afspraak met uw arts.
Ze kunnen een venografie uitvoeren. In deze procedure injecteert uw arts contrastmatrijs in uw aderen om een röntgenfoto van een bepaald gebied te maken.
Tips voor gezonde aderen
Volg deze tips om uw aderwanden en kleppen sterk te houden en goed te laten werken:
- Regelmatige lichaamsbeweging om het bloed door je aderen te laten stromen.
- Probeer een gezond gewicht te behouden, waardoor u minder risico loopt op hoge bloeddruk. Hoge bloeddruk kan uw aderen overuren verzachten door extra druk.
- Vermijd lange periodes van staan of zitten. Probeer gedurende de dag regelmatig van houding te veranderen.
- Wanneer u gaat zitten, moet u uw benen gedurende langere tijd niet kruisen of regelmatig van houding wisselen, zodat één been niet lang op de top ligt.
- Drink tijdens het vliegen veel water en probeer zo vaak mogelijk op te staan en uit te rekken. Zelfs tijdens het zitten, kunt u uw enkels buigen om de bloedstroom te stimuleren.
