Wat zijn voedingstekorten?
Het lichaam heeft veel verschillende vitaminen en mineralen nodig die cruciaal zijn voor zowel de ontwikkeling van het lichaam als het voorkomen van ziekten. Deze vitaminen en mineralen worden vaak micronutriënten genoemd. Ze worden niet op natuurlijke wijze in het lichaam geproduceerd, dus je moet ze uit je dieet halen.
Een voedingstekort treedt op wanneer het lichaam de benodigde hoeveelheid van een voedingsstof niet absorbeert of van voedsel krijgt. Tekorten kunnen leiden tot een verscheidenheid aan gezondheidsproblemen. Deze kunnen spijsverteringsproblemen, huidaandoeningen, onvolgroeide of gebrekkige botgroei en zelfs dementie omvatten.
De hoeveelheid van elke voedingsstof die u zou moeten consumeren, is afhankelijk van uw leeftijd. In de Verenigde Staten zijn veel voedingsmiddelen die je in de supermarkt koopt - zoals granen, brood en melk - verrijkt met voedingsstoffen die nodig zijn om voedingstekorten te voorkomen.
Maar soms is uw lichaam niet in staat om bepaalde voedingsstoffen te absorberen, zelfs als u ze consumeert. Het is mogelijk om een tekort te hebben aan de voedingsstoffen die uw lichaam nodig heeft.
Blijf lezen om meer te weten te komen over enkele veelvoorkomende voedingsdeficiënties en hoe je ze kunt vermijden.
Ijzertekort
De meest voorkomende voedingstekorten wereldwijd is ijzertekort. IJzergebrek kan leiden tot bloedarmoede. Dit is een bloedaandoening die vermoeidheid, zwakte en een verscheidenheid aan andere symptomen veroorzaakt.
IJzer wordt gevonden in voedingsmiddelen zoals donkere bladgroenten, rood vlees en eierdooiers. Het helpt uw lichaam rode bloedcellen aan te maken. Als je ijzertekort hebt, produceert je lichaam minder rode bloedcellen. De rode bloedcellen die het produceert zijn kleiner en bleker dan gezonde bloedcellen. Ze zijn ook minder efficiënt in het leveren van zuurstof aan uw weefsels en organen.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is meer dan 30 procent van de wereldbevolking bloedarm. Veel van deze mensen zijn bloedarm door ijzertekort.
In feite is het de enige voedingstekorten die voorkomen in zowel ontwikkelingslanden als geïndustrialiseerde landen. IJzergebreksanemie treft zoveel mensen dat het nu algemeen wordt erkend als een epidemie van de volksgezondheid.
Vitamine A-tekort
Vitamine A is een groep voedingsstoffen die cruciaal is voor de gezondheid van de ogen en het functioneren en de reproductieve gezondheid bij mannen en vrouwen. Het speelt ook een rol bij het versterken van het immuunsysteem tegen infecties.
Volgens de WHO is een tekort aan vitamine A de belangrijkste oorzaak van vermijdbare blindheid bij kinderen. Zwangere vrouwen met een tekort aan vitamine A hebben ook hogere moedersterfte.
Bètacaroteen is een voedingsstof die als een antioxidant fungeert. Het wordt gevonden in rode, oranje, gele en donkergroene producten. Bètacaroteen kan indien nodig worden omgezet in vitamine A in het lichaam.
Voor pasgeboren baby's is de beste bron van vitamine A moedermelk. Voor iedereen is het belangrijk om voldoende voedsel met veel vitamine A te eten. Deze omvatten:
- melk
- eieren
- groene groenten, zoals boerenkool, broccoli en spinazie
- oranje groenten, zoals wortels, zoete aardappelen en pompoen
- roodachtig geel fruit, zoals abrikozen, papaja, perziken en tomaten
Thiamine (vitamine B-1) tekort
Een ander veelvoorkomend tekort aan voeding treedt op bij thiamine, ook bekend als vitamine B-1. Thiamine is een belangrijk onderdeel van uw zenuwstelsel. Het helpt ook uw lichaam koolhydraten in energie te veranderen als onderdeel van uw metabolisme.
Een gebrek aan thiamine kan resulteren in:
- gewichtsverlies
- vermoeidheid
- verwarring
- korte-termijngeheugenverlies
Thiaminedeficiëntie kan ook leiden tot zenuw- en spierschade en kan het hart beïnvloeden.
In de Verenigde Staten wordt thiaminedeficiëntie het vaakst gezien bij mensen met overmatig alcoholgebruik. Alcohol vermindert het vermogen van het lichaam om thiamine te absorberen, thiamine in de lever op te slaan en thiamine om te zetten in een bruikbare vorm. Thiaminedeficiëntie is een veel voorkomende oorzaak van het syndroom van Wernicke-Korsakoff. Dit is een vorm van dementie.
Veel ontbijtgranen en graanproducten in de Verenigde Staten zijn verrijkt met thiamine. Andere goede bronnen van thiamine zijn onder andere:
- eieren
- peulvruchten
- noten
- zaden
- tarwekiemen
- varkensvlees
Niacine (vitamine B-3) tekort
Niacine is een ander mineraal dat het lichaam helpt voedsel in energie om te zetten. Het is ook bekend als vitamine B-3.
Een ernstig tekort aan niacine wordt vaak pellagra genoemd. Niacine wordt gevonden in de meeste dierlijke eiwitten maar ook in pinda's. Als gevolg hiervan is deze aandoening zeldzaam in geïndustrialiseerde landen of in vleesetende gemeenschappen.
Symptomen van pellagra omvatten diarree, dementie en huidaandoeningen. Je kunt het meestal behandelen met een uitgebalanceerde voeding en vitamine B-3-supplementen.
Koop vitamine B-3-supplementen.
Foliumzuur (vitamine B-9) tekort
Vitamine B-9 helpt het lichaam rode bloedcellen aan te maken en DNA te produceren. Het wordt vaak folaat genoemd. Foliumzuur helpt ook de ontwikkeling van de hersenen en het functioneren van het zenuwstelsel. Foliumzuur is de synthetische vorm die voorkomt in supplementen of verrijkte voedingsmiddelen.
Foliumzuur is vooral belangrijk voor de foetale ontwikkeling. Het speelt een cruciale rol in de vorming van de hersenen en het ruggenmerg van een kind in ontwikkeling. Foliumtekort kan leiden tot ernstige geboorteafwijkingen, groeiproblemen of bloedarmoede.
U vindt foliumzuur in de volgende voedingsmiddelen:
- bonen en linzen
- citrus vruchten
- groene bladgroenten
- asperge
- vlees, zoals gevogelte en varkensvlees
- schelpdier
- verrijkte graanproducten
- volkoren
Hoewel bonen een grote hoeveelheid folaat kunnen bevatten, is het foliumzuurgehalte in blik bonen ongeveer de helft van wat gekookte, gedroogde bonen bieden.
De meeste mensen in de Verenigde Staten krijgen voldoende folaat. Maar zwangere vrouwen en vrouwen in de vruchtbare leeftijd consumeren soms niet genoeg foliumzuur voor een gezonde zwangerschap.
De National Institutes of Health (NIH) beveelt aan dat vrouwen die zwanger zijn of zwanger kunnen worden, elke dag maximaal 400 microgram foliumzuur consumeren - bovenop het foliumzuur dat ze van nature van voedsel krijgen - om geboorteafwijkingen te helpen voorkomen.
Er is ook onderzoek dat aantoont dat sommige mensen genetische mutaties hebben die voorkomen dat hun lichaam folaat methyleert, of het omzet in een vorm die het lichaam kan gebruiken. In deze gevallen, terwijl de inname van foliumzuur mogelijk voldoende is, kan een supplement van gemethyleerd folaat nodig zijn om een tekort te voorkomen.
Cobalamine (vitamine B-12) tekort
Vitamine B-12 is een B-vitamine die verantwoordelijk is voor het helpen van het lichaam bij het maken van voldoende gezonde rode bloedcellen. Een tekort aan deze vitamine komt veel voor bij mensen die:
- zijn veganisten
- hebben een maagoperatie gehad
- zijn ouder dan 60 jaar
- diabetes hebben en metformine nemen (glucofaag)
- hebben een lange geschiedenis van antacidumgebruik
- gebrek aan intrinsieke factor
Intrinsieke factor is een transporteiwit dat wordt uitgescheiden door de maagcellen. Het bindt zich aan B-12 en brengt het naar de dunne darm voor absorptie. Dit is de manier waarop het lichaam B-12 kan absorberen en gebruiken.
Adequate calciuminname tijdens de maaltijd is vereist voor de intrinsieke factor om te helpen bij de opname van B12 in de dunne darm.
Een tekort aan deze vitamine kan pernicieuze anemie veroorzaken. Dit is een vorm van bloedarmoede die wordt veroorzaakt door een verminderd vermogen om B-12 efficiënt te absorberen. Pernicieuze anemie komt vaker voor bij mensen met auto-immuunziekten en ontstekings- of spijsverteringsaandoeningen.
Symptomen van vitamine B12-tekort omvatten:
- vermoeidheid en zwakte in ledematen
- duizeligheid
- kortademigheid
- gewichtsverlies
- misselijkheid of slechte eetlust
- pijnlijke, rode of gezwollen tong
- bleke of gelige huid
Te lang onbehandeld gelaten, kan vitamine B12-deficiëntie onomkeerbare schade aan het zenuwstelsel veroorzaken. Meer ernstige symptomen zijn onder meer:
- moeilijk lopen
- spier zwakte
- prikkelbaarheid
- zwakzinnigheid
- depressie
- geheugenverlies
Uw arts kan verschillende bloedonderzoeken laten doen om te controleren op vitamine B12-tekort. Bloedonderzoek kan controleren op:
- niveaus van vitamine B-12
- methylmalonzuur
- intrinsieke factor antilichamen
De behandeling kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, waaronder:
- verhoging van vitamine B-12-bronnen in de voeding
- vitamine B-12 supplementen innemen
- vitamine B-12-injecties ontvangen
- bloedtransfusies
Vitamine B-12 wordt vaak aangetroffen in rood vlees en dierlijke producten. Vegetarische bronnen omvatten verrijkte plantaardige melk en voedingsgist.
Vitamine D-tekort
Volgens de School of Public Health van Harvard krijgen ongeveer 1 miljard mensen wereldwijd niet genoeg vitamine D. Mensen met een donkere huidskleur lopen een groter risico op vitamine D-tekort.
Vitamine D is essentieel voor gezonde botten. Het helpt het lichaam de juiste calciumwaarden te behouden om de ontwikkeling van tanden en botten te reguleren. Een gebrek aan deze voedingsstof kan leiden tot onvolgroeide of slechte botgroei. Osteoporose, veroorzaakt door een tekort aan calcium en vitamine D, kan leiden tot poreuze en fragiele botten die zeer gemakkelijk breken.
Vitamine D is alleen van nature te vinden in een paar voedingsmiddelen. Voedingsmiddelen met vitamine D zijn onder andere:
- visleveroliën
- Dikke vis
- champignons
- eidooiers
- lever
Veel zuivelproducten en plantenmelk in de Verenigde Staten zijn verrijkt met vitamine D.
De beste bron van vitamine D is zonlicht. Volgens de NIH suggereert enig onderzoek dat 5 tot 30 minuten blootstelling aan de middagzon tweemaal per week op het gezicht, de armen, de nek of de rug, u voldoende vitamine D kan geven.
Hoewel aanbevolen, belemmert zonnebrandcrème de opname van vitamine D uit zonlicht door de huid. Breng een paar minuten door in de zon voorafgaand aan zonnebrandcrème voor een optimale vitamine D-opname.
Calcium tekort
Calcium helpt je lichaam om sterke botten en tanden te ontwikkelen. Het helpt ook je hart, zenuwen en spieren te werken zoals ze zouden moeten.
Een calciumtekort vertoont vaak niet onmiddellijk symptomen, maar kan na verloop van tijd leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Als u niet voldoende calcium binnenkrijgt, gebruikt uw lichaam mogelijk het calcium uit uw botten. Dit leidt tot botverlies.
Hoewel sommige deskundigen menen dat calciumtekorten verband kunnen houden met een lage botmassa en verzwakking van botten als gevolg van osteoporose, is het onderwerp van veel discussie. Volgens de WHO ondersteunt het bewijs het belang van calcium met vitamine D voor de gezondheid van botten bij oudere populaties. Het bewijs is zwakker voor jongere bevolkingsgroepen.
Populatieonderzoek door de WHO laat ook zien dat landen met een lagere calciuminname geen hoge botziektes hebben. Maar landen met een hogere calciuminname hebben hogere aantallen heupfracturen. In deze landen, zoals de Verenigde Staten, kan een hoge eiwitinname en gebrek aan lichaamsbeweging bijdragen aan een slechte calciumstatus en gezondheid van de botten.
Calciumgebrek kan leiden tot convulsies en abnormale hartritmes. Deze kunnen zelfs levensbedreigend zijn. Postmenopauzale vrouwen ervaren meer botverlies door veranderende hormonen en hebben meer moeite calcium te absorberen.
De beste bronnen van calcium zijn:
- zuivelproducten, zoals melk, yoghurt en kaas
- calcium-ingestelde tofu
- kleine vis met botten
Groenten zoals boerenkool en broccoli hebben ook calcium. Veel granen en granen zijn met calcium verrijkt.
Wat veroorzaakt voedingstekorten?
De belangrijkste oorzaken van voedingstekorten zijn onder meer een arm dieet met essentiële voedingsstoffen, een ziekte of medicatie die de absorptie belemmert, of beide. Het lichaam kan een aantal voedingsstoffen opslaan, dus een tekort kan niet worden opgevangen totdat het lichaam al enige tijd zonder voedingsstoffen is.
Een aantal ziekten en aandoeningen kan leiden tot een ijzertekort. Waaronder:
- darmkanker
- onevenwichtige darmflora
- ziekte van Crohn
- coeliakie
Zwangerschap kan ook een ijzertekort veroorzaken als het lichaam ijzer naar de foetus leidt.
Onderzoekers hebben associaties gevonden tussen bariatrische chirurgie, die de grootte van de maag vermindert om gewichtsverlies te bereiken, en voedingstekorten.
Mensen die kandidaat zijn voor bariatrische chirurgie kunnen al een tekort aan voedingsstoffen hebben vanwege een slecht dieet. Praat met uw arts en diëtist voor en na de operatie om een grondig voedingsplan op te stellen.
Wat zijn de symptomen van voedingstekorten?
De symptomen van een voedingstekort hangen af van welke voedingsstof het lichaam mist. Er zijn echter enkele algemene symptomen die u kunt ervaren. Deze kunnen zijn:
- bleekheid of bleke huid
- vermoeidheid
- zwakheid
- moeite met ademhalen
- ongebruikelijke trek in eten
- haaruitval
- perioden van duizeligheid
- constipatie
- slaperigheid
- hartkloppingen
- zich flauw voelen of flauwvallen
- depressie
- tintelingen en gevoelloosheid van de gewrichten
- menstruatieproblemen, zoals gemiste menstruaties of zeer zware cycli
- slechte concentratie
U kunt al deze symptomen of alleen groepen van hen vertonen.
Na verloop van tijd passen de meeste mensen zich aan de symptomen aan. Hierdoor kan de aandoening niet gediagnosticeerd worden. Plan een controle met uw arts als u langdurige perioden van vermoeidheid, zwakte of slechte concentratie ervaart. Deze symptomen kunnen een teken zijn van het begin van een ernstige tekortkoming.
Hoe worden voedingsdeficiënties gediagnosticeerd?
Uw arts zal uw dieet en eetgewoonten met u bespreken als zij vermoeden dat u een voedingstekort heeft. Ze zullen je vragen welke symptomen je ervaart. Zorg ervoor dat u vermeldt of u perioden van constipatie of diarree heeft gehad of dat er bloed in uw ontlasting aanwezig is geweest.
Uw voedingstekort kan ook worden vastgesteld tijdens routinematige bloedonderzoeken, waaronder een complete bloedtelling (CBC). Dit is vaak hoe artsen bloedarmoede identificeren.
Hoe worden voedingstekorten behandeld?
De behandeling van een voedingstekort hangt af van het type en de ernst van de tekortkoming. Uw arts zal uitzoeken hoe ernstig de tekortkoming is, evenals de waarschijnlijkheid van langdurige problemen veroorzaakt door het gebrek aan voedingsstoffen.
Alvorens een behandelplan op te stellen, kunnen zij verdere tests bestellen om te zien of er andere schade is. Symptomen vervagen meestal als het juiste dieet wordt gevolgd of als voedingsstof wordt toegevoegd.
Dieet veranderingen
Een arts kan u adviseren over het aanpassen van uw eetgewoonten in het geval van een kleine tekortkoming. Mensen met bloedarmoede met ijzertekort zouden bijvoorbeeld meer vlees, eieren, vlees van donker vlees, groenten en peulvruchten in hun dieet moeten opnemen.
Uw arts kan u doorverwijzen naar een diëtist als uw tekort ernstiger is. Ze kunnen aanbevelen om een voedseldagboek een paar weken bij te houden. Als je een diëtist ontmoet, ga je over het dagboek en zie je welke veranderingen je moet aanbrengen.
Meestal ontmoet u uw diëtist regelmatig. Uiteindelijk kunt u een bloedtest ondergaan om te bevestigen dat u niet langer een tekort heeft.
supplementen
De officiële voedingsrichtlijnen van de Verenigde Staten bevelen aan dat u de meeste voedingsstoffen uit uw voedsel haalt. In sommige gevallen moet u mogelijk supplementen of een multivitamine nemen. Het kan ook nodig zijn om een extra supplement te nemen om uw lichaam te helpen de supplementen te absorberen, zoals het samen nemen van calcium en vitamine D.
De frequentie en dosering van een supplement hangt af van hoe ernstig het tekort is. Uw arts of diëtist kan dit bepalen.
Neem contact op met uw arts voordat u voedingssupplementen gebruikt.
Parenterale toediening
In zeer ernstige gevallen - zoals wanneer een voedingstekort niet reageert op orale medicatie of vitamines - kan het nodig zijn om de voedingsstof parenteraal te geven, of via de aderen of spieren. Dit kan het risico op bijkomende bijwerkingen met zich meebrengen. Het wordt meestal gedaan in een ziekenhuis.
Parenteraal ijzer kan bijvoorbeeld bijwerkingen veroorzaken zoals:
- rillingen
- rugpijn
- duizeligheid
- koorts
- spierpijn
- flauwte
In zeldzame gevallen kan het zelfs een ernstige allergische reactie veroorzaken.
Zodra u de behandeling heeft gekregen, laat uw arts u een bloedtest herhalen om te bevestigen dat deze succesvol was. U moet mogelijk naar het ziekenhuis voor herhalingsaankondigingen totdat u niet langer een tekort heeft.
Zal een voedingstekort op de lange termijn problemen veroorzaken?
De meeste problemen veroorzaakt door voedingstekorten stoppen zodra je niet langer een tekort hebt. Maar in sommige gevallen kan er blijvende schade zijn. Dit gebeurt meestal alleen als de tekortkoming ernstig is en lang heeft geduurd.
Een langdurig thiaminedeficiëntie kan bijvoorbeeld in verband worden gebracht met onvolgroeide groei of depressie. Voedingsdeficiënties bij kinderen kunnen ernstig zijn en leiden tot blijvende negatieve gezondheidsresultaten.
Als u symptomen ondervindt en u twijfelt of u niet genoeg van een bepaalde voedingsstof binnenkrijgt, neem dan contact op met uw arts. Ze kunnen uw dieet met u bespreken en u helpen erachter te komen of u bepaalde voedingsveranderingen moet doorvoeren of supplementen moet nemen.
Healthline en onze partners kunnen een deel van de inkomsten ontvangen als u een aankoop doet via een link hierboven.
